Όπως είχαμε προαναγγείλει, δημοσιεύουμε τους στίχους και τη μουσική του αποκριάτικου τραγουδιού.
Οι Παλιοχωριανοί δεν τραγουδούσαν μόνο, αλλά μεταμφιέζονταν,έκαναν «γιούνια» (αστεία καμώματα) και «τσάπια» (μορφασμούς) και σατίριζαν την επικαιρότητα.

ΕΡΙ-ΠΑΛΕ
Ήθελα να ’ρθω το βράδυ, έρι πάλε,
μ’ έπιασε ψιλή βροχή. (επανάληψη)
Το θεό παρακαλούσα, δυο μου μάτια,
για να σ’ έβρω μοναχή. (επανάληψη)

Ούτε μοναχή σε βρήκα, έρι πάλε,
ούτε με τη μάνα σου, (επανάληψη)
μόν’ σε βρήκα στο σεργιάνι, δυο μου μάτια,
με τη φιλενάδα σου. (επανάληψη)

Ας ερχόσουνα ρε ψεύτη, έρι πάλε,
κι ας γινόσουνα παπί. (επανάληψη)
Είχα ρούχα να σ’ αλλάξω, έρι πάλε,
στρώμα για να κοιμηθείς.
Και κορμάκι ν΄ αγκαλιάσεις,
ώσπου να το βαρεθείς. (επανάληψη)

Γυαλί βαστάς, γυαλίζεσαι,
όμορφα που στολίζεσαι.
Είσαι γυαλένιος μαστραπάς,
Κι όποιον να δεις τον αγαπάς.

Της τριανταφυλλιάς τα φύλλα, έρι πάλε,
θα τα κάνω φορεσιά, (επανάληψη)
να τα βάλω να περάσω, έρι πάλε,
να σου κάψω την καρδιά. (επανάληψη)

Απ’ την Πλαγιά στον Τρύγονα,
αγάπησα μια Ρήγινα,
κι απ’ την Πλαγιά στο Παλιχώρ’,
αγάπησα μια Μαριγώ.

«Απ’ την Πλαγιά στου Τρύγονα αγάπησα μια Ρήγινα
τσι απ’ του Πλουμάρ’ στου Παλιχώρ παντρέψασιμι μι του ζόρ».

Όπου δεις δυο κυπαρίσσια, δυο μου μάτια,
και στη μέση δυο ελιές (επανάληψη)
εκεί μ’ έχουνε θαμμένο, έρι πάλε,
κι έλα, φως μου, να με κλαις. (επανάληψη)

Λιριά, λιριά, λιριώτισσα
κι απάνω μαχαλιώτισσα.
Λιριά, λιριά, λιριώνουμαι,
για σένα παλαβώνουμαι.

Ήθελα να ταξιδέψω, έρι πάλε,
στης Αττάλειας τα νερά (επανάληψη)
με Μελιντιανά καράβια, έρι πάλε,
να σε κλέψω μια βραδιά. (επανάληψη)

Γιαλό να πας, στεριά να ’ρθεις,
τα λόγια μου να θυμηθείς.

Άσπρο μου τριανταφυλλάκι, έρι πάλε,
ποιος σε φύτεψε στη γη (επανάληψη)
Κι έσκυψα να σε μυρίσω, έρι πάλε,
και μου πήρες τη ψυχή. (επανάληψη)

Λιριά – λιριά λιριώνουμαι
για σένα παλαβώνουμαι
Λιριά – λιριά λιριωτινή,
θα κλέψω Παλιοχωριανή.

Όταν κάνεις το σταυρό σου, έρι πάλε,
κι όταν πας να κοιμηθείς (επανάληψη)
βάλε με στο λογισμό σου, δύο μου μάτια,
στ’ όνειρό σου να με δεις. (επανάληψη)

Επίλογος:
Σε αγαπώ, σε αγαπώ
μα δε θα πέσω και υπό.

Γιάννης Δημ. Χρυσάφης

https://www.youtube.com/watch?v=fbYmHA8SjmA

ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΣΤΟ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ
Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου άνοιγε το Τριώδιο και άρχιζε στο Παλαιοχώρι η «ασυδοσία» του γλεντιού, της κατανάλωσης «ρακιού», του χορού, του τραγουδιού, των «ξεδιάντροπων» και του κεφιού, που θα κρατούσε μέχρι και το βράδυ της Καθαράς Δευτέρας. Οι άνδρες ντύνονταν με γυναικεία ρούχα και οι γυναίκες με ανδρικά. Πολλοί ντύνονταν με προβιές και «μπούρδις», καλύπτοντας τα πρόσωπά τους με «τσεμπέρια» και «μουτσούνις», ή τα μουτζούρωναν για να μην αναγνωρίζονται και κρεμούσαν στο λαιμό τους κουδούνια. Μεταμφιέζονταν δηλαδή σε «αρκούδις μι τσι κ’δούνις». Τα χρόνια του 1950 οι χωριανοί δεν κλείδωναν τις εξώπορτες των σπιτιών. Έτσι ήταν εύκολα προσβάσιμες στις «αρκούδις» για μια αιφνίδια επίσκεψη και το «ξάφνιασμα» των ενοίκων. Δεν θα ξεχάσω τη λιποθυμία της μητέρας μου, όταν η «καλαμπουρτζού» γειτόνισσά μας Ελένη Σάββα-Λούπου εισέβαλε απροειδοποίητα στο σπίτι μας ντυμένη «μπάρμπα Βασίλης» με το μπαστούνι και τη «ρεμπούπλικά» του και άρχισε να κάνει «μπουρτσέλις» και να χτυπάει «δήθεν» τα παιδιά με το μπαστούνι. Καλέσαμε σε βοήθεια το γιατρό τον «Αγιακατσ’κά» για να τη συνεφέρει. Οι «αρκούδις» γύριζαν στις γειτονιές και διασκέδαζαν τους χωριανούς με πειράγματα, σατιρίζοντας με στίχους επίκαιρες καταστάσεις ή πρόσωπα.
Τα βιολιά, τα σαντούρια και τα τρομπόνια από τις τρεις κομπανίες που είχε το χωριό έπαιρναν φωτιά σχεδόν κάθε μέρα. Νέοι, με συνοδεία ακορντεόν ξεροστάλιαζαν τις νύχτες κάτω από τα σπίτια των «αγαπημένων» κοριτσιών, τραγουδώντας και ελπίζοντας ότι θα τους ακούσουν αυτά και από τη «χαραμάδα» κάποιου παραθύρου θα τους ρίξουν κάποια φευγαλέα ματιά.
Μόνο ένα τραγούδι ακουγόταν όλη την περίοδο της Αποκριάς. Το «έρι-πάλε». Πρωτοακουγόταν το βράδυ της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου και τελείωνε το βράδυ της Καθαράς Δευτέρας. Αραιά και που συνεχίζει να ακούγεται και σήμερα. Είναι παραδοσιακό τραγούδι, οι στίχοι του είναι ερωτικοί και τραγουδιόταν με το στόμα. Αν κάποιος ήθελε να το τραγουδήσει έξω από την περίοδο της Αποκριάς τον θεωρούσαν «γραφικό».
Μελοποιημένο το «έρι-πάλε» χορεύεται «συρτός». Όλες οι κομπανίες του Παλαιοχωρίου και των γύρω χωριών ήξεραν και το «έπαιζαν». Έχει μελοποιηθεί από τον «Μποριανό» μουσικό και δάσκαλο σαντουριού Δημ. Κοφτερό και το τραγούδησε ο επίσης «Μποριανός» Κώστας Καλδέλης.
Τις επόμενες μέρες θα δημοσιεύσουμε τους στίχους του έρι-πάλε και τη μουσική του εκτέλεση, ώστε να το χορέψουμε οι Παλιοχωριανοί της διασποράς στα αποκριάτικα γλέντια μας.
Καλές απόκριες και του χρόνου με υγεία.
Γιάννης Δημ. Χρυσάφης