Τ’ ΑΓΙΟΥ ΓΙΟΥΡΓΙΟΥ
Χρόνια πολλά στις Γεωργίες και στα Γιουργέλια.
Κοντά στο Παλαιοχώρι υπάρχουν δυο ξωκλήσια αφιερωμένα στη μνήμη του Αγίου Γεωργίου, ένα στα «Λουβιάρκα» και το άλλο στη Γαρνάβα.
Τα παλιά χρόνια ο παπάς του χωριού μας λειτουργούσε τη μέρα της γιορτής στα «Λουβιάρκα». Στη Γαρνάβα λειτουργούσε άλλη μέρα. Μετέπειτα θεωρήθηκαν τα «Λουβιάρκα» περιοχή Πλωμαρίου ή Μεγαλοχωρίου και έκτοτε πηγαίνει ιερέας από τα χωριά αυτά και ο ιερέας του Παλαιοχωρίου λειτουργεί στη Γαρνάβα.
Το μεγάλο πανηγύρι τα παλιά χρόνια γινόταν στα «Λουβιάρκα», όπου η μορφολογία του εδάφους και το φυσικό περιβάλλον βοηθούσε στην οργάνωση και πραγματοποίηση εορταστικών εκδηλώσεων. Δυο και, πολλές φορές, τρεις Παλιοχωριανοί καφετζήδες «έστηναν» καφενεία σε κάποιο επίπεδο σημείο της περιοχής, κοντά στο ξωκλήσι και «αγκαζάριζαν» και μια μουσική κομπανία το κάθε καφενείο. Μετά τα πρωινά καφεδάκια, επακολουθούσε ευχάριστο ξεφάντωμα με χορούς και τραγούδια.
Η συμμετοχή από «παναγυριώτες» ήταν πολλή μεγάλη από όλα τα χωριά της επαρχίας Πλωμαρίου. Επειδή δεν υπήρχαν Ι.Χ. ή αγροτικά αυτοκίνητα, η μετάβαση και επιστροφή γίνονταν με τον πατροπαράδοτο τρόπο των υποζυγίων, τα οποία οι προσκυνητές στόλιζαν με πολύχρωμα «χραμέλια» και κρεμούσαν επίσης πολύχρωμα «τρουβαδέλια», στα οποία θα έβαζαν τα «παναγυριώκ’κα» ψώνια. Γιατί υπήρχαν και οι μικροπωλητές. Η «Γληγόρα» από το Παλαιοχώρι οπωσδήποτε, ο Αποστόλης ο Γανώσης, νομίζω, καμιά φορά και δυο-τρεις άλλοι από άλλα χωριά, πουλούσαν «χαλβά» με μια μεγάλη πίττα με τα μικροσκοπικά πολύχρωμα ζαχαρωτά, που μαλώναμε ποιος θα τη φάει, «παγιαβλέλια», «γαργαλέτα», «νιρουπίστουλα» και ότι άλλη «πλαστικούρα» κυκλοφορούσε εκείνη την εποχή.
Η ανθισμένη φύση με κάθε λογής και χρώματος λουλούδια, η κατανυκτική αναστάσιμη λειτουργία, τα πολύχρωμα «χραμέλια» και «τρουβαδέλια», οι χαρούμενες φωνές των παιδιών, οι δυο-τρεις μουσικές, οι φωνές των μικροπωλητών, οι παιχνιδιάρικες φωνές των «κουπιλ’διών» και «κουπιλαριών», ερωτευμένων και μη, που χαριεντιζόντουσαν στις κούνιες δημιουργούσαν μια φανταστική πανηγυριώτικη ατμόσφαιρα. Η γιορτή αυτή ήτανε μια από τις πιο όμορφες γιορτές του χωριού μας, γιατί τις περισσότερες φορές γιορταζόταν τη Λαμπροδευτέρα και ήταν αργία και διακοπές των σχολείων.
Τα «κουπιλούδια» και τα «κουπιλάρια» πριν να πάνε στα καφενεία έπαιζαν στις αυτοσχέδιες κούνιες που έφτιαχναν με σχοινιά, που κρεμούσαν από ψηλά πεύκα. Επίσης έπαιζαν «μπιζ» και «του ψ’το τ’ αρνί», παιχνίδια που έδιναν την ευκαιρία για τα «πονηρά τσιμπηματάκια». Μετά πήγαιναν στα καφενεία με τους μεγάλους και χόρευαν μέχρι που νύχτωνε.
Τα παιδιά όργωναν τη γύρω περιοχή για να ανακαλύψουν μέσα στους δίχρωμους «ακσίστις» τα «ακστουβούζια», για να απολαύσουν το υπέροχο νέκταρ τους. (Πού θυμήθηκα τώρα «τ’ ακστουβούζια»).
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν θα θυμίσουν σε όλους μας «πανηγυριώτις», «τσ’ ακσίστις, τ’ ακστουβούζια τσι τσ’ κούνις». (Οι κούνιες από Πλωμαρίτη Άγιο Γιώργη).
Γιάννης Δημ. Χρυσάφης